Атаулы әлеуметтік көмек алушылар АӘК Қазақстан азаматтарына, қандастарға, босқындарға, шетелдіктерге және ҚР-да тұрақты тұратын азаматтығы жоқ, орташа табысы жан басына шаққанда кедейлік шегінен аспайтын адамдарға беріледі. Атаулы әлеуметтік көмек оны алуға құқығы бар отбасының әрбір мүшесіне тағайындалады. АӘК көрсету үшін отбасы құрамына мүліктік және жеке мүліктік емес құқықтармен, сондай-ақ некеден/ерлі-зайыптылықтан, туыстықтан, бала асырап алудан немесе балаларды тәрбиелеуге қабылдаудың өзге де нысанынан туындайтын міндеттермен байланысты бірге тұратын отбасы мүшелері енгізіледі. Іс жүзінде бірге тұратын, бірақ некеде тұрмайтын бірге тұратын адамдар да АӘК көрсету үшін отбасы құрамына енгізіледі. Толық мемлекеттік қамсыздандыруда, мерзімді әскери қызметте, бас бостандығынан айыру орындарында немесе мәжбүрлеп емдеуде жүрген адамдар ерекшелік болып табылады. Отбасының тұрғылықты жерінен тыс жерде жұмыс істейтін адамдарға немесе отбасы мүшелеріне бірге тұру фактісі талап етілмейді;

-отбасында тұратын және осы деңгейдегі білім беру ұйымдарының тұрғылықты жері бойынша болмауына байланысты орта білім беру ұйымдарында оқу орны бойынша басқа елді мекенде тіркелген балаларға;

- интернаттық ұйымдарда толық мемлекеттік қамтамасыз етілгендерден басқа оқитын, сондай-ақ ҚР техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және/немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысанында оқитын балаларға білім беру ұйымдарын бітіргенге дейін 18 жасқа толғаннан кейін, бірақ 23 жасқа дейін. Балаларға қосымша төлем АӘК тағайындау кезеңінде 1 жастан 6 жасқа дейінгі әрбір балаға қоса алғанда 1,5 айлық есептік көрсеткіш (2024 жылы АЕК 3692 теңге болған кезде 5538 теңге) мөлшерінде жүргізіледі. Жан басына шаққандағы орташа табысты есептеу: АӘК алуға үміткер адамның (отбасының) жиынтық табысын айқындау әлеуметтік Кодекстің 127-бабы 1-тармағы бойынша отбасының және/немесе ұйымдардың цифрлық картасының деректері негізінде алынған атаулы әлеуметтік көмекке жүгіну кезінде ұсынылған өтініштің және/немесе мәліметтердің негізінде жүргізіледі. Жан басына шаққандағы орташа табыс АӘК тағайындауға өтініш берген тоқсанның алдындағы тоқсанда алынған жиынтық табысты отбасы мүшелерінің санына және үш айға бөлу жолымен есептеледі. Адамдардың (отбасылардың) атаулы әлеуметтік көмекке шартсыз немесе шартты ақшалай көмек түрінде құқығы бар: шартсыз ақшалай көмек жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларына қатысу мүмкіндігі шектеулі жалғызілікті және/немесе жалғыз тұратын аз қамтылған адамдарға көрсетіледі:

- зейнеткерлік жасқа толуына байланысты;

- I және II топтағы мүгедектік;

- уақытша еңбекке жарамсыздық мерзімі 2 айдан асатын аурудың болуы.

Шартсыз ақшалай көмек құрамында еңбекке қабілетті адамдары жоқ немесе еңбекке қабілетті жалғыз мүшесі 3 жасқа дейінгі балаға, мүгедек балаға, I немесе II топтағы мүгедектігі бар адамға, сондай-ақ бөгде адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж қарттарға күтім жасауды жүзеге асыратын аз қамтылған отбасыларға да көрсетіледі.

Шартты ақшалай көмек жалғызілікті және/немесе жалғыз тұратын аз қамтылған еңбекке қабілетті адамдарға, сондай-ақ өзінің құрамында еңбекке қабілетті/еңбекке қабілетті мүшесі/мүшелері бар аз қамтылған отбасыларға, оның жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларына қатысуы және/немесе әлеуметтік бейімдеу қажет болған жағдайда көрсетіледі. Жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларына қатысу шартты ақшалай көмек төлеу үшін азаматтардың мынадай санаттары үшін міндетті шарт болып табылмайды:

- I және II топтағы мүгедектігі бар адамдар;

- күндізгі оқу нысанының оқушылары, студенттері, тыңдаушылары, курсанттары мен магистранттары;

- уақытша еңбекке жарамсыздық мерзімі 2 айдан артық белгіленуі мүмкін аурулары бар адамдар;

- 3 жасқа дейінгі бала күтімін жүзеге асыратын ата-аналардың бірі, сондай-ақ мүгедектігі бар бала күтімін жүзеге асыратын адамдар, I және II топтағы мүгедектер, 80 жастан асқан, бөгде адамның күтімі мен көмегіне мұқтаж қарттар. Осы тармақтың барлық аталған жағдайларында мұндай адамға отбасының бір ғана еңбекке қабілетті мүшесі жатқызылуы мүмкін;

- тұрақты жұмысы бар адамдар.

2024 жылғы 1 қаңтардан бастап өз құрамында еңбекке қабілетті/еңбекке қабілетті мүшесі/мүшелері бар жалғызілікті және/немесе жалғыз тұратын аз қамтылған еңбекке қабілетті адамдарға, сондай-ақ аз қамтылған отбасыларға, оның ішінде 213-баптың 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес қызметі тоқтатылған дара кәсіпкерлер болып табылатын жеке тұлғаларға шартты ақшалай көмек көрсетіледі Жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларына қатысқан және (немесе) әлеуметтік бейімдеу қажет болған жағдайда "салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі. Бұл ретте жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларына қатысу жоғарыда аталған тұлғалар үшін шартты ақшалай көмек төлеу үшін міндетті шарт болып табылмайды. Әлеуметтік келісімшарт жасасу шартты ақшалай көмек тағайындаудың міндетті шарты болып табылады. Әлеуметтік Кодексте атаулы әлеуметтік көмекті тағайындау және төлеу тәртібі ұсынылған, АӘК ұсыну қажеттілігінің жоқтығы туралы қорытынды шығару критерийлері және атаулы әлеуметтік көмекті тағайындаудан бас тарту үшін және оны төлеуді тоқтату үшін негіздер туралы 128-129-баптарда айтылады.

ҚР әлеуметтік кодексі қазақстандықтардың әл-ауқатын арттыруға бағытталған және алдын алу шаралары мен әлеуметтік тәуекелдердің алдын алуға бағытталған.